Widok

Metadane zasobu

Tytuł	Studia nad zmiennością wybranych cech morfologicznych i użytkowych rodzaju Lupinus, ze szczególnym uwzględnieniem mieszańców wewnątrz i międzygatunkowych
Osoby	Autorzy: Renata Galek Współtwórcy: Zofia Spiak (Redaktor) Partner: Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Opis	Celem podjętych badań było przeprowadzenie oceny zróżnicowania pod względem wybranych cech morfologicznych, struktury plonu oraz fenologii – na podstawie trzyletnich doświadczeń polowych – następujących trzech grup materiałów kolekcyjnych: I – dzikich gatunków (L. hispanicus subsp. hispanicus, L. cosentinii, L. atlanticus, L. pilosus, L. palaestinus) ocenianych na tle wybranych genotypów z gatunków uprawnych (L. angustifolius, L. albus, L. mutabilis), II – siedem mieszańców wewnątrzgatunkowych L. mutabilis i ich form rodzicielskich, III – dziewięć mieszańców międzygatunkowych otrzymanych ze skrzyżowania łubinu białego (L. albus sensu lato) i łubinu andyjskiego (L. mutabilis). Ponadto przeanalizowano pod względem zmienności cech morfologicznych oraz liczby strąków z pędu głównego wraz ze stopniem odziedziczalności cech dwie populacje mieszańców pokolenia F2 L. angustifolius – (‘Emir’ x LAE- 1) i (‘Emir’ x ‘Graf’). Podjęto także próbę międzygatunkowej hybrydyzacji i przeprowadzono anatomiczne oraz cytologiczne badania dotyczące możliwości otrzymania nowych mieszańców międzygatunkowych między sekcją Albus i Atlanticus. W tym celu przeanalizowano proces kontrolowanego zapylenia – wykonano obserwacje zachowania się pyłku (osadzanie się pyłku na znamieniu słupka, przerastanie łagiewek pyłkowych przez szyjkę słupka oraz zalążek) i rozwoju zarodków mieszańcowych po 24, 72 oraz 168 h po zapyleniu przy wykorzystaniu mikroskopu świetlnego oraz z fluorescencją. Analizy statystyczne wykazały przydatność materiałów kolekcyjnych do celów hodowlanych oraz badań genetycznych. Dzikie gatunki należące do pierwszej grupy analizowanego materiału charakteryzowały się: średnio najniższymi roślinami, o najkrótszych kwiatostanach, długością okresu wegetacji poniżej poniżej 135 dni i najwyższym indeksie płodności. Indeks płodności pędu głównego był wyższy o 30–40% w porównaniu z ocenianymi formami L. mutabilis i mieszańcami wewnątrzgatunkowymi oraz międzygatunkowymi. Na uwagę zasługuje L. atlanticus, który może stanowić cenne źródło cech związanych z elementami plonowania – wysoki indeks płodności w porównaniu z uprawnymi gatunkami oraz krótki okres wegetacji (120 dni) – zbliżony do L. angustifolius. Najwyższymi roślinami, o długich kwiatostanach i stosunkowo najniższym indeksie płodności charakteryzowały się rośliny badanych genotypów L. mutabilis. Jednakże wysoką plennością (powyżej 40 strąków z rośliny) cechowały się rośliny L. mutabilis 'Potosi’. Wprowadzając do formuły wewnątrzgatunkowych mieszańców L. mutabilis mutanta KW ze zdeterminowanym typem wzrostu (epigonalnym), uzyskano poprawę wiązania strąków na roślinie u dwóch mieszańców: (Mut-160 x KW) oraz (XM.5 x KW-12), a ponadto u drugiego mieszańca stwierdzono istotne ograniczenie liczby rozgałęzień bocznych. Pod względem tej cechy można będzie przeprowadzić jeszcze bardziej ukierunkowaną selekcję, dążąc do form o ograniczonej liczbie pędów 120 lub epigonalnych segregantów. Większość mieszańców wewnątrzgatunkowych charakteryzowała się wysokimi zakresami zmienności wartości masy tysiąca nasion. Z tego powodu istnieje konieczność przeprowadzenia dalszej selekcji w celu wyrównania wartości tej cechy. Otrzymanie międzygatunkowych mieszanców L. albus sensu lato a L. mutabilis spowodowało podwyższenie indeksu płodności powyżej 45% w porównaniu z komponentem ojcowskim, co wyraźnie widać u mieszańców (L. vavilovi x L. mutabilis LM.34), (L. termis x L. mutabilis Mut-628) oraz (L. termis x L. mutabilis KW). Najplenniejszym mieszańcem międzygatunkowym okazał się (L. mutabilis LM.13 x L. graecus) – powyżej 30 strąków z rośliny. Mieszaniec (L. mutabilis XM.5 x L. vavilovi) charakteryzował się najkrótszym okresem wegetacji, a jednocześnie wyróżnił się pod względem liczby strąków z rośliny oraz wysoką zmiennością, co świadczy o możliwości dokonania dalszej selekcji w kierunku poprawienia jego plenności. Uzyskane stosunki rozszczepień w pokoleniu F2 L. angustifolius pod względem barwy nasion jak i kwiatów wskazują, iż obie cechy dziedziczą się u ocenianych populacji w sposób prosty (mendlowska segregacja). W pokoleniu F2 mieszańców (‘Emir’ x LAE-1) oraz (‘Emir’ x ‘Graf’) nastąpiło znaczne poszerzenie zakresu zmienności w stosunku do form rodzicielskich, a także zaobserwowano transgresję dodatnią oraz ujemną. Dla większości badanych cech (wysokość pędu głównego, wysokość całej rośliny, liczba rozgałęzień I rzędu, długość kwiatostanu pędu głównego) stwierdzono istotny wpływ czynnika genetycznego na ekspresję badanych cech, gdyż obliczone wartości współczynników odziedziczalności wynosiły od 55 do 81%, z wyjątkiem masy tysiąca nasion oraz liczby strąków z pędu głównego. Przeprowadzona analiza procesu zapylenia między wybranymi przedstawicielami sekcji Albus oraz Atlanticus wykazała istnienie barier postzygotycznych. Po skrzyżowaniu L. albus ‘Butan’x L. atlanticus, L. atlanticus x L. albus ‘Butan’ i L. albus ‘Butan’ x L. cosentinii obserwowano najwyższy udział słupków z łagiewkami penetrującymi szyjkę, ale największą efektywność w postaci zawiązanych nasion stwierdzono w układzie krzyżowania L. atlanticus x L. cosentinii (11%) oraz L. cosentinii x L. atlanticus (8%). (Polski) Uwagi: Monografia zawiera streszczenie w j. angielskim. 7. Książki i czasopisma Wydawnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego
Słowa kluczowe	"Łubin"@pl, "Lupinus"@pl, "doświadczalnictwo"@pl, "wartość użytkowa"@pl, "krzyżowanie"@pl, "zmienność genetyczna"@pl
Klasyfikacja	Typ zasobu: książka Dyscyplina naukowa: dziedzina nauk rolniczych (2011) Grupa docelowa: ogół społeczeństwa Szkodliwe treści: Nie
Charakterystyka	Miejsce wydania: Wrocław Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Czas wydania: 2010 Liczba stron: 122 Nazwa serii: Monografie Numeracja: CVI ISBN: 978-83-7717-028-1 Język zasobu: Polski Identyfikatory: OAI: 5950
Linki zewnętrzne	Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa
Licencja	CC BY-ND-NC 4.0
Informacje techniczne	Deponujący: Magdalena Kozińska Data udostępnienia: 30-11-2018
Kolekcje	Kolekcja Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu

Cytowanie

Skopiowano

Renata Galek. Studia nad zmiennością wybranych cech morfologicznych i użytkowych rodzaju Lupinus, ze szczególnym uwzględnieniem mieszańców wewnątrz i międzygatunkowych. [książka] Dostępny w Atlasie Zasobów Otwartej Nauki, . Licencja: CC BY-ND-NC 4.0, https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl. Data dostępu: DD.MM.RRRR.

Podobne zasoby

Kształtowanie się wybranych wskaźników hematologicznych i immunologicznych krwi w przebiegu eksperymentalnego zakażenia świń różnymi szczepami wirusa BVD typ 1

Krzysztof Rypuła, książka, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, dziedzina nauk weterynaryjnych (2011)

Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na rozwój i cechy jakościowe plonu odmian rzepaku jarego

Władysław Malarz, książka, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, dziedzina nauk rolniczych / agronomia (2011)

Studia nad wykorzystaniem octanu i wydzielaniem cytrynianu przez drożdże Yarrowia lipolytica

Małgorzata Robak, książka, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, dziedzina nauk rolniczych / biotechnologia (2011)

Wpływ niektórych zabiegów uprawowych na porażenie ziemniaków chorobami wirusowymi i ich plonowanie na plantacjach nasiennych w rejonie Wrocławia

Maria Pytlarz-Kozicka, książka, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, dziedzina nauk rolniczych / agronomia (2011)

Acta Scientiarum Polonorum. Biotechnologia 10, (3) 2011

czasopismo, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, dziedzina nauk rolniczych / biotechnologia (2011)

Baza danych sekwencji DNA z polimorfizmem pojedynczego nukleotydu (SNP)

Bartosz Kozak, zbiór, baza danych, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, dziedzina nauk biologicznych (2011)

Zobacz więcej